Phim Hellboy 2: The Golden Army – Cơ hội vàng đã bị bỏ lỡ

Kiệt tác Hellboy (2004) của Guillermo del Toro đã đi trước thời đại.

Dù bộ phim siêu anh hùng đầu tiên có xuất hiện từ khi nào thì 2008 vẫn là năm đánh dấu sự khởi đầu của kỷ nguyên siêu anh hùng hiện đại. Tháng 7 năm đó, Kỵ Sĩ Bóng Đêm nổ phát súng đầu tiên khi trở thành dự án siêu anh hùng đầu tiên đạt doanh thu 1 tỷ đô toàn cầu. Ba tháng trước đó, tuy Iron Man, một siêu anh hùng xuất thân tỷ phú khác cũng ra mắt màn ảnh rộng và dù doanh thu khiêm tốn nhưng Người Sắt cũng đã mở ra kỷ nguyên của Vũ trụ điện ảnh mở rộng. Xen vào giữa hai tác phẩm này là Hellboy II: The Golden Army của đạo diễn Guillermo del Toro. Tuy nhiên, phần hậu truyện này dính phải một thất bại lớn và trở thành vùng tối trong sự nghiệp đầy mốc son chói lọi của nhà làm phim người Mexico.

Phần phim Hellboy được giới thiệu lần đầu tiên vào giữa tháng 4 năm 2004, dù phải chịu sự cạnh tranh khốc liệt của hai dự án khác là Home on the Range và Johnson Family Vacation nhưng bản chuyển thể của Guillermo del Toro vẫn thu về 60 triệu USD ở thị trường Bắc Mỹ. Tính tổng doanh thu toàn cầu, phim đạt đến cột mốc 100 triệu USD và được hãng phim gật đầu cho phần hậu truyện. Tuy nhiên, việc sản xuất bị đình trệ ngay sau đó, bởi Revolution Studios bất ngờ tuyên bố ngừng hoạt động.

Sau thành công của Hellboy (2004), Guillermo del Toro lúc đó trở thành một trong những đạo diễn được săn đón hàng đầu Hollywood, hàng loạt hãng phim lớn chào hàng với những lời đề nghị béo bở. Những năm đầu sự nghiệp đó, vị đạo diễn nổi tiếng với phong cách hoàn toàn đối lập giữa những tác phẩm Mexico và các dự án Hollywood của mình. Trong khi những Cronos hay The Devil’s Backbone mang đậm chủ nghĩa cá nhân và có phong cách không giống ai thì Blade II và Mimic lại thể hiện rõ sự chi phối của các studio trong quá trình sáng tạo. Khi Disney đến gõ cửa và trao ông bản chuyển thể của Biên Niên Sử Narnia, vị đạo diễn đã thẳng thừng từ chối vì ông “chẳng thấy hứng thú với câu chuyện con sư tử hồi sinh này”.

Thay vào đó, Guillermo del Toro viết nên câu chuyện cổ tích của riêng mình – Một Mê Cung Thần Nông đẹp ma mị mà cũng vô cùng tàn khốc. Vượt lên trên những câu chuyện cổ tích đầy màu nhiệm khác, Pan’s Labyrinth vạch ra ranh giới rõ ràng giữa những mộng tưởng của ấu thơ và hiện thực khắc nghiệt trên nền nội chiến Tây Ban Nha. Bộ phim đã trở thành tác phẩm xuất sắc nhất của Guillermo del Toro tính đến thời điểm đó, thắng hai giải Oscar và giúp vị đạo diễn ẵm về nhiều giải thưởng danh giá khác. Ba tháng sau khi Pan’s Labyrinth được ra mắt, Universal đã mua lại Hellboy II và mời vị đạo diễn trở lại với vai trò vốn có của mình, ấn định luôn rằng bộ phim sẽ được ra mắt vào hai năm 2008.

Ở Hellboy II, del Toro được gửi gắm nhiều niềm tin và hy vọng hơn. Ở phần đầu tiên, ông thường xuyên phải tìm đến sự hỗ trợ từ Mike Mignola (người sáng tạo Hellboy) để hoàn thành tác phẩm. Trong phần bình luận đĩa DVD, khán giả có thể thấy sức ảnh hưởng của Mike ở Hellboy hoàn toàn áp đảo một del Toro trẻ tuổi. Sau sự thành công của Pan’s Labyrinth, tên tuổi ông đã được đưa lên một tầm cao mới và Hellboy II được kỳ vọng sẽ trở thành một tác phẩm đậm chất del Toro từ đầu đến cuối, không chỉnh sửa, không cắt gọt. Kỳ thực, Hellboy II ngay lập tống cổ nhân vật góc nhìn khán giả John Mayers đến Nam Cực để dọn đường cho câu chuyện của nhân vật tiêu đề do Ron Perlman đảm nhận.

Khi được công chiếu, Hellboy II mang đến cảm giác như một điệu nhảy ăn mừng của vị đạo diễn đang ở đỉnh cao của sự nghiệp với 3 tượng vàng Oscar. Ông đổ dồn tâm huyết sáng tạo gần 4 chục năm qua vô vàn tạo hình nhân vật ấn tượng vào  Hellboy 2: The Golden Army. Nhiều khán giả có thể nhận thấy ngay nét đặc trưng của Guillermo del Toro qua các sinh vật khó có cơ hội có được 1 phim lẻ như: Một thủ thư với hộp sọ như đang đội cả một tòa lâu đài trên đầu; một yêu tinh không chân, di chuyển bằng chiếc xe đẩy ọp ẹp; hay những tiên nữ với cái miệng đầy răng chiếm phân nửa khuôn mặt. Và ở trung tâm của câu chuyện là quỷ lửa Hellboy – đứa con của quỷ với trái tim vàng, một kẻ bị ruồng bỏ luôn khao khát được yêu thương.

Hellboy II như một tuyên ngôn đến thế giới của vị đạo diễn rằng những người với quá khứ đổ vỡ, thiếu lành lặn cả bên trong lẫn bên ngoài, không thể ép thế giới yêu thương mình được. Trong phim, bạn thân của Hellboy là Abe Sapien (tiền đề cho Thủy Quái trong The Shape of Water), phải lòng công chúa Nuala và cùng với nhân vật chính vừa to vừa đỏ trưởng thành qua tình yêu mới. Họ cùng uống bia, cùng say, cùng ngân nga theo bài hát “Can’t Smile Without You”, và đạo diễn del Toro cho khán giả được tận hưởng khoảnh khắc này lâu hơn bất kỳ phân cảnh hành động (ấn tượng) nào khác trong phim. Nó vừa nực cười vì trên màn hình là 2 con quái vật đang say tình, vừa sâu lắng, chân thành và nhân văn khôn tả. Tình yêu của del Toro với quái vật thường bị hiểu nhầm rằng chúng đến từ những bộ phim quái vật Universal được chiếu khi ông còn nhỏ. Tuy nhiên, sự thật là del Toro là một trong số ít đạo diễn thực sự hiểu giá trị khiến những con quái vật đó trở nên kinh điển: nét nhân tính của chúng.

Hellboy II có vẻ lép vế khi công chiếu chỉ một tuần trước The Dark Knight của Christopher Nolan. Khi phản diện chính trong phim triệu hồi một con quái vật khổng lồ đến tàn phá New York, ông đã không tập trung vào sự hoảng loạn, đáng sợ và nguy hiểm nó mang lại. Thay vào đó, del Toro hướng sự chú ý của chúng ta đến những giây phút tĩnh lặng hơn, khi Hellboy do dự giết cá thể Thần Rừng cuối cùng. Anh lưỡng lự vì đây là một sinh vật sống có quá khứ rõ ràng, có tính cách cùng sự cô đơn, lạc lõng giống hệt anh. Và khi nó chết, thế giới sẽ không bao giờ được chứng kiến một Thần Rừng thứ 2 nữa. Không khó hiểu, bộ phim với kinh phí 85 triệu đô của del Toro đã nhanh chóng bị đánh bật ra khỏi thị trường phòng vé. Giữa 2 thế giới hành động với những Tony Stark thông minh, quyết đoán và Joker điên cuồng, khó đoán, thế giới thần bí tâm huyết, suy tư, trầm lắng của del Toro khó có cơ hội vượt lên.

10 năm kể từ thất bại phòng vé của Hellboy, 2 đối thủ của phim đã có những ảnh hưởng kha khá đến văn hóa đại chúng. Các phim cố gắng bắt chước phong cách nghiêm nghị của The Dark Knight hoặc phong thái giễu cợt trước mặt nguy hiểm của Iron Man đều lúc xịt, lúc thành công. Tuy nhiên, những phim nào tiêm một chút ADN của Hellboy II vào bản thân lại thường chạm được tới vinh quang. Có một chút nét nhân văn pha hài hước của del Toro trong Guardians of the Galaxy Vol. II. The Last Jedi của Rian Johnson thì sở hữu trí tưởng tượng phong phú cùng thế giới được xây dựng đầy màu sắc của Guillermo. Trong khi đó, thành công mà Wonder Woman cùng Captain America: The First Avengers có được rõ ràng chứng minh khán giả thích sự lạc quan vĩ đại mà Hellboy mang lại. Dĩ nhiên, không thể kết luận rằng Hellboy II có tầm ảnh hưởng lớn hơn Iron Man hay The Dark Knight. Nhưng nó vẫn ở đó, nhỏ nhẹ và tinh tế.

Thất bại ê chề nơi phòng vé đã khiến nhượng quyền Hellboy rơi về tay của tác giả nguyên tác Mike Mignola và ông quyết định tái khởi động lại dự án với đạo diễn Neil Marshall.Tuy nhiên, phần phim ra mắt vào năm 2019 mới chứng minh một bản chuyển thể thất bại là như thế nào khi hầu hết các nhà phê bình đầu đánh giá tiêu cực về phiên bản mới nhất này. Còn về phần đạo diễn del Toro, về sau này, những tác phẩm của ông vẫn giữ nguyên được phong cách cũng như lý tưởng nghệ thuật của vị đạo diễn. Đỉnh cao là The Shape of Water với 4 giải Oscar trong đó có Đạo diễn xuất sắc nhất cho cá nhân nhà làm phim.

Đến nay, vẫn chưa một ai lý giải được nguyên do khiến Hellboy II: The Golden Army thất bại trong việc chiếm trọn trái tim của khán giả đại chúng. Tuy nhiên, Guillermo del Toro vẫn luôn yêu thích Quỷ lửa của mình và người hâm mộ loạt phim luôn cho rằng tác phẩm của ông xứng đáng một cơ hội thứ hai để khẳng định vị thế của mình.

Dịch: Phê Phim – Nguồn bài viết: filmschoolrejects