Tiếp nối chuỗi bài viết dành cho người mới bắt đầu tham gia thị trường tiền điện tử, hôm nay Ragus cùng bạn tìm hiểu về đồng tiền ổn định – StableCoin có giá trị gắn với một loại tiền pháp định (Fiat) cụ thể. Vậy Stablecoin là gì? Đâu là Stablecoin chất lượng nhất, phân loại và cơ chế cân bằng giá của Stablecoin.
Stablecoin là gì?
Stablecoin là một loại tiền mã hóa được sử dụng với mục đích giảm thiểu tối đa ảnh hưởng của sự biến động giá (volatility) trong thị trường tiền mã hóa.
Stablecoin được phát triển dựa trên công nghệ Blockchain và có giá trị ổn định. Stablecoin được xem là giải pháp triển vọng có thể thay thế được hệ thông giao dịch truyền thống. Hiện tại các đồng tiền mã hóa, đặc biệt là Bitcoin luôn có sự biến động giá cả mỗi ngày từ đó khó thể trở thành phương thức thanh toán phổ biến.
Đặc điểm của Stablecoin
– Giá cả ổn định.
– Có khả năng mở rộng.
– Tính bảo mật cao, bảo trợ và kiểm tra nghiêm ngặt.
– Phi tập trung.
Vai trò của Stablecoin trong Crypto
Có nhiều loại stablecoin, mỗi loại sẽ neo giá trị theo những cách khác nhau. Dưới đây là một số loại stablecoin phổ biến nhất.
Stablecoin xuất hiện nhằm giải quyết vấn đề lớn nhất trong crypto hiện tại, đó chính là sự biến động (volatility).
– Đối với nhà đầu tư hay nhà giao dịch: họ có thể chuyển tài sản thành stablecoin để tránh sự biến động giá của thị trường.
– Đối với của hàng: các cơ sở kinh doanh, doanh nghiệp khó có thể chấp nhận một loại Crypto với sự biến động giá 20 – 30% trong khoảng thời gian ngắn. Chính vì vậy, Stablecoin là sự lựa chọn phù hợp làm phương thức thanh toán.
Như vậy có thể thấy stablecoin là cầu nối quan trọng giữa thị trường tiền điện tử với thị trường tài chính truyền thống.
Các loại StableCoin
Tùy vào tiêu chí phân loại mà chúng ta có thể phân loại stablecoin theo các cách khác nhau. Trong bài viết Stablecoin có 3 loại chính sau:
Stablecoin dùng tiền pháp định làm thế chấp
Đây là loại Stablecoin phổ biến nhất được bảo đảm trực tiếp bằng tiền pháp định với tỷ lệ 1:1. Chúng ta gọi đây là loại Stablecoin được thế chấp bằng tiền pháp định. Một số tổ chức phát hành sẽ dự trữ một lượng tiền pháp định tương ứng với lượng token Stablecoin phát hành.
Ví dụ: nhà phát hành dự trữ 1 triệu đô la thì sẽ phát hành một triệu token Stablecoin. Người dùng có thể tự do giao dịch các loại tiền mã hóa và có thể đổi Stablecoin ra tiền pháp định tương đương bất kỳ lúc nào.
Stablecoin dùng tiền mã hóa làm thế chấp
Các Stablecoin được bảo đảm bằng tiền mã hóa tương tự như Stablecoin được bảo đảm bằng tiền pháp định. Tuy nhiên khác biệt duy nhất của loại Stablecoin là chúng sử dụng tiền mã hóa để làm tài sản thế chấp. Các Stablecoin sử dụng tiền mã hóa làm thế chấp sẽ được phát hành dựa trên các hợp đồng thông minh.
Các Stablecoin được bảo đảm bởi tiền mã hóa nên chính sách tiền tệ sẽ được các cử tri bỏ phiếu trong hệ thống quản trị (governance). Điều này có nghĩa là nếu bạn không tin tưởng vào một tổ chức phát hành duy nhất, thì bạn phải tin tưởng vào cộng đồng mạng lưới blockchain phát hành Stablecoin luôn đặt lợi ích người dùng lên hàng đầu.
Các cơ chế ổn định giá thường là khác nhau và dựa trên thiết kế của từng hệ thống. Cốt lõi của loại tiền này là sự kết hợp giữa lý thuyết trò chơi và các thuật toán trên chuỗi nhằm khuyến khích người tham gia giữ giá ổn định.
Stablecoin dựa vào thuật toán không có thế chấp
Các Stablecoin thuật toán không thế chấp đạt được sử ổn định bằng cách sử dụng các mô hình kinh tế dựa trên phần mềm. Cụ thể, loại stablecoin này tận dụng các thuật toán để xác định nên mở rộng hay thu hẹp nguồn cung tiền trước những phản ứng của thị trường, từ đó giữ giá ổn định trong một biên độ xác định trước.
Nhóm stablecoin này gồm các đồng: Basis, Kowala, Carbon và Fragments. Ưu điểm của loại đồng Stablecoin này là tính phi tập trung. Nhưng nhược điểm là rủi ro biến động giá cao hơn và độ phức tạp trong thiết kế cao.
Cơ chế ổn định giá của Stablecoins
Tất cả các đồng Stablecoins đều có một cơ chế ổn định giá để hạn chế sự biến động giá một số cơ chế điều chỉnh giá stablecoins phổ biến hiện nay:
- Redeem & Expand.
- Algorithmic.
- Leveraged Loans.
Redeem & expand
Đối với các loại Stablecoin như USDT hay USDC khi giá biến động thì hệ thống sẽ có cơ chế cân bằng như sau:
Nếu USDC được giao dịch ở mức dưới $1, chủ sở hữu USDC nên đổi USDC để lấy tài sản thế chấp cơ bản, do đó mua một đô la với giá ít hơn một đô la.
Nếu USDC được giao dịch ở mức trên $1, chủ sở hữu nên thế chấp đồng đô la để minted ra USDC và bán nó trên thị trường để kiếm chênh lệch.
Algorithmic
Hiện tại có 4 Model cân bằng nổi bật hiện nay:
- Model Seigniorage (3 token) của Basis cash.
- Model Rebate (2 token) của Ampleforth.
- Model fractional (2 token) của Frax Finance.
- Model của Terra (2 token).
Trong đó mô hình cân bằng của Terra được xem là mô hình ưu việt nhất, dựa trên quy mô và ứng dụng của đồng Stablecoin trên nền tảng Terra.
Đồng Stablecoin của Terra là đồng UST sẽ được minted bằng cách burn đồng LUNA (native token của Terra), với mô hình này sự biến động của UST được hấp thụ bởi LUNA.
- Khi giá UST < Peg<⇒ Protocol bán LUNA để mua lại Stablecoin.
- Khi giá UST > Peg ⇒ Mint thêm USDT.
Leveraged Loans
Leveraged Loans là một hệ thống cân bằng giá khá phức tạp và chưa phổ biến, MakerDAO (DAI) là đồng stablecoin nổi tiếng sử dụng cơ chế cân bằng này.
Trong đó người dùng khóa tài khoản thế chấp chẳng hạn như Ethereum và các loại token khác trong các vị thế nợ có thế chấp (CDP). sau đó họ có thể vay DAI từ hệ thống.
Người dùng sau đó có thể mở khóa tài sản thế chấp của họ bằng cách trả lại DAI đã vay, cộng với một khoản stability fee tích lũy theo thời gian.’
Nếu giá trị tài sản thế chấp giảm xuống dưới 1,5 lần giá trị DAI đã vay, thì vị thế nợ sẽ và tài sản thế chấp sẽ tự động bị thanh lý để mua lại số lượng DAI đã vay.
Ngoài ra, nếu giá trị của tài sản thế chấp mất giá trị nhanh chóng và xuống dưới giá trị của các khoản DAI bị vay, thì MKR token được minted để bù đắp khoản thâm hụt.
Ưu điểm và nhược điểm của Stablecoin
Ưu điểm
Lợi thế chính của stablecoin là khả năng cung cấp phương tiện trao đổi nhanh chóng, ổn định, an toàn cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp và người dùng.
– Thanh toán không biên giới: Stablecoin có thể được gửi đi nhanh chóng trên mạng internet, xuyên quốc gia, phi tập trung.
– Chi phí thấp: Xây dựng trên nền tảng blockchain không phụ thuộc vào các tổ chức trung gian giúp việc chuyển, nạp rút giao dịch stablecoin với chi phí cực thấp.
– Tốc độ nhanh: việc giao dịch stablecoin loại bỏ thời gian chờ giúp các giao dịch diễn ra nhanh chóng.
– Minh bạch: Các giao dịch stablecoin được thực hiện trên nền tảng blockchain công khai, các giao dịch được lưu lại trên sổ cái một cách minh bạch, rõ ràng.
– Tính ổn định giá: Do mức độ biến động giá của các loại tiền điện tử, stablecoin là sự lựa chọn tối ưu để gửi và nhận tiền.
Nhược điểm
– Tập trung hóa: phần lớn các stablecoin (trừ đồng DAI) đều bị chi phối bởi tổ chức phát hành. Điều này tương tự như các hoạt động của các ngân hàng trung ương.
– Phụ thuộc vào thị trường tài chính truyền thống: nhiều loại stablecoin hiện nay vẫn gắn với các loại tiền fiat, chính điều này phiến các loại stablecoin chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố kinh tế toàn cầu.
– Chính sách : hiện nay nhiều loại stablecoin đang bị các cơ quan quản lý tại các chính phủ điều tra về các tài sản bảo đảm và chính sách phát hành.
Lời kết
Mặc dù còn nhiều nhược điểm nhưng các đồng stablecoin vẫn đống vai trò quan trọng trong thế giới tiền mã hóa. Stablecoins thông qua nhiều có chế khác nhau giúp duy trì sự ổn định giá trị trước sự biến động giá của các loại tiền mã hóa.
Stablecoin là công cụ hiểu quả để quản lý rủi ro, nơi trú ẩn an toàn cho các nhà giao dịch và nhà đâu tư.