Better days (2019) – Em Của Niên Thiếu: Niên Thiếu hay Thanh Xuân?

Bộ phim Em Của Thời Niên Thiếu được chuyển thể từ tiểu thuyết “Thời Niên Thiếu Tươi Đẹp Ấy” của tác giả Cửu Nguyệt Hi. Bỏ qua những lùm xùm đạo nhái trong tiểu thuyết, tôi ở đây chỉ muốn tập trung nói về sự tuyệt vời của bộ phim. Em Của Niên Thiếu là lát cắt phản ánh hiện thực trần trụi, vạch trần những góc tối của cuộc sống. Qua những thước phim chân thực, Em Của Niên Thiếu muốn truyền đạt tới khán giả thông điệp đầy nhân văn: “Bất kể cuộc sống có khó khăn đến đâu, bạn cũng cần giữ vững niềm tin chúng ta rồi cũng sẽ ổn”. Thời niên thiếu mang theo niềm tin, một chút mộng tưởng của thiếu niên, mang theo bồng bột ngây dại, mang theo cả những sự bảo vệ âm thầm mà kiên định.

Em Của Thời Niên Thiếu kể về một Trần Niệm nhút nhát, thuần khiết, bị tổn thương, kể về một Bắc Sơn bốc đồng, nông nổi, thích gây chuyện, kể về hai số phận chẳng có được một thời thanh xuân trọn vẹn, nhưng ít nhất họ có nhau. Cô bé Trần Niệm là một nạn nhân của bạo lực học đường, cô bị đánh, bị đẩy xuống cầu thang, bị bạn bè xa lánh, cô lập, trải qua tất cả những gì tối tăm nhất mà một cô bé 18 tuổi có thể chịu đựng, nhưng tất cả những gì Trần Niệm mơ ước, chỉ là đỗ vào đại học Bắc Kinh, để xây dựng một cuộc sống tươi đẹp. Còn Bắc Sơn, tương lai của anh trước khi Trần Niệm xuất hiện chưa bao giờ hiện diện hai chữ “cố gắng”, Bắc Sơn chỉ biết sống cho hiện tại, thích đánh người, thích gây chuyện, hằng ngày đi sửa điện thoại chỉ để kiếm được vài đồng tiền lẻ. Những con người trẻ sống dưới đáy của xã hội, đồng cảm để rồi nương tựa nhau mà phát triển. Bắc Sơn hằng ngày không ngại nắng ngại mưa, đi theo sau bảo vệ cho Trần Niệm, cho Trần Niệm cùng chung sống dưới một mái nhà để cô an tâm ôn thi.

Từ ngày có Bắc Sơn, cô cũng cười nhiều hơn một chút, thế giới quan của Trần Niệm đã không còn u tối, lá cây bỗng có màu xanh tươi hơn với những tia nắng len lỏi qua những áng mây vô cùng ấm áp. Còn đối với Bắc Sơn, anh dần thắc mắc về chuyện học hành, hỏi xem người sau khi học xong kiếm được bao nhiêu tiền, anh dần nghiêm túc với chính tương lai của bản thân, vì anh biết, tương lai của anh sau này sẽ còn bao gồm cả Trần Niệm, để anh không cần phải ngày ngày đi phía sau, đội nón tránh camera an ninh, mà thay vào đó là đường đường chính chính cùng cô đi trên một con đường hạnh phúc.

Niềm vui chưa kịp nhân đôi, thì nổi buồn lại nổ ra hai nháy, Trần Niệm đã vô tình giết chính kẻ đã bắt nạt mình, và Bắc Sơn đã dàn dựng, hi sinh bản thân để che chở cho cô, bởi vì Trần Niệm có học thức, có năng lực, còn anh lại chẳng có gì, vì thế nên Bắc Sơn đã nghĩ rằng bản thân mình ra đi thì cũng sẽ chẳng được cho là uổng phí. Đây cũng chính là đoạn khiến nhiều người phải khóc đến đau lòng, khi cả hai bị ép cung, tra hỏi cùng một lúc, Trần Niệm và Bắc Sơn đều cùng nhau vững tâm nói dối cảnh sát cho dù họ biết sẽ chẳng có kết quả dài lâu, không phải vì họ muốn đổ lỗi cho nhau, mà là họ đang thực hiện tâm ý của đối phương, thương nhau đến mức vì nhau mà đi trái với đạo lý làm người. Để rồi sau khi trở về với tự do, Bắc Sơn vẫn đi theo sau Trần Niệm, nhưng lần này anh không còn trốn tránh nữa, mà là dám nhìn thẳng vào camera, thứ mà từ trước đến giờ anh vẫn không muốn bị nhận diện. Vẫn như vậy, cô giúp đỡ cho đứa học trò đang phải trải qua những áp lực cuộc sống, cô bảo vệ cả thế giới, còn anh bảo vệ cô.

Tôi có một cảm giác như ngoài Châu Đông Vũ ra, không có một ai có khả năng làm tôi cay ở sóng mũi chỉ vì nhìn cô ấy khóc. Tôi biết người diễn bằng mắt, người diễn bằng hành động, nhưng với Châu Đông Vũ, nếu cô ấy đã nhập vai, thì tất cả những tế bào trên cơ thể cô đều sẽ hóa thân vào nhân vật. Nào là Tịnh Thu trong Chuyện Tình Cây Táo Gai, Trầm Hương trong Cung Tỏa Trâm Ngọc, An Sinh trong Thất Nguyệt và An Sinh, Tiểu Hiểu trong Us and Them,…đều là những vai diễn đa dạng nhưng không bao giờ bị một màu, nếu nhắc đến một trong những bộ phim này, tôi sẽ nhớ đến nhân vật của cô ấy đóng thay vì bản thân Châu Đông Vũ. Nếu vai Trần Niệm không được giao cho cô ấy, chắc chắn tôi sẽ khóc ít hơn rất nhiều, tôi cũng sẽ không đau lòng đến thế nếu đó là một diễn viên khác. Từ những cử chỉ rung rẩy, ánh mắt vô hồn, diễn đến mức nước mũi chảy ra cũng không thèm lấy tay lau đi, và cũng với vai diễn này, Châu Đông Vũ đã hi sinh chính mái tóc của mình và phải đội tóc giả trong vòng nửa năm vừa qua. Còn về diễn xuất của Dịch Dương Thiên Tỉ trong vai Bắc Sơn cũng không có gì để chê, thật sự rất xuất sắc, chính bản thân tôi cũng không ngờ diễn xuất của Dịch Dương Thiên Tỉ lại tốt đến như vậy. Từ những đau thương, mất mát trong quá khứ, những ánh mắt ấm áp Bắc Sơn dành cho Trần Niệm đều được cậu diễn tả một cách trọn vẹn, đây là một vai diễn có chiều sâu, với tuổi đời lẫn tuổi nghề trong nghiệp diễn thì đối với Dịch Dương Thiên Tỉ, tôi đánh giá đây là một vai diễn khó. Nhưng cậu ấy đã chứng minh cho tôi và nhiều khán giả thấy được cậu ấy có tài năng, với ánh mắt có hồn và gương mặt góc cạnh, và trên hết là một diễn xuất tuyệt vời.

Nếu từ đầu Trần Niệm hỏi học sinh điểm khác nhau giữa “was” và “used to” là gì? Thì tôi đây tự hỏi, thanh xuân và niên thiếu khác nhau chỗ nào? Và tôi cũng tự trả lời rằng nó giống như hai chuyến tàu xuất phát cùng một thời điểm, nhưng lại đi hai hướng hoàn toàn riêng biệt, niên thiếu là những cô cậu thanh thiếu niên không sợ trời, không sợ đất, dám vì nhau mà tạo hiện trường giả, vì nhau mà cạo trọc đầu để người kia không cảm thấy lạc lõng, vì nhau mà hi sinh và đánh đổi. Nếu thanh xuân là những kỉ niệm, ai cũng muốn một tấm vé để trở về, thì niên thiếu lại mang nặng những tổn thất thể xác lẫn tinh thần khiến họ có ý chí phấn đấu để vươn lên. Đây có lẽ là một trong những bộ phim Châu Á hay nhất của năm mà tôi đã được xem, bộ phim lột tả rõ nét những mảnh tối học đường, những mảnh đời bất hạnh, những tình yêu được chớm nở trong hoàn cảnh khó khăn và cô độc nhất.

Với cinematography mãn nhãn, những câu thoại đi vào lòng người, cách sắp xếp câu chuyện cũng không đi theo một trình tự nhất định, cả bộ phim giống như một trò chơi ghép tranh, khán giả phải xem đến cuối phim rồi tự xâu chuỗi lại từng sự kiện, phải đi tìm từng mảnh ghép để tạo thành tổng thể một bức tranh lớn. Đạo diễn Tằng Quốc Cường đã sắp xếp với chủ đích muốn chúng ta hiểu rằng, cuộc sống của Trần Niệm và Bắc Dã đã từ lâu luôn rối ren như vậy, chưa từng có một phút giây yên bình, luôn luôn có một cơn sóng vỗ chập chờn, chuẩn bị sẵn để vồ lấy nuốt chửng hai số phận tội nghiệp. Khoảng khắc “mượt” nhất phim chỉ xuất hiện khi cả hai cùng ở bên nhau, tận hưởng những ngày tháng vui vẻ, yên bình. Sau khi những dòng credit Em Của Thời Niên Thiếu chạy hết, tôi chỉ mong ước rằng tất cả những thanh thiếu niên trên thế giới này đều có được một tuổi trẻ tươi đẹp, để thế giới này bớt đi muôn vàn đau thương.